other languages

日本人

ソビエトが軍事において戦略的優位性を得るため多くのことを研究および開発したことは今では公然の秘密となっています。長年の間に、一部はかなり奇妙で、当時おそらくトップシークレットに分類された多くのプロトタイプが公開され、過去への興味深い洞察を可能にしてくれます。

最も奇妙なプロトタイプは間違いなくGAZ 16Aでした。それは「Gorkowsky Awtomobilny Sawod」の略語から成り、「ゴーリキー自動車工場」を意味します。 1932年に設立された同社は、トラック、乗用車、水陸両用車などの特殊車両の製造に携わっていました。 1950年代の初めの東西冷戦期、GAZは開発業務を手掛けるようになりました。 そして1960年代の初めに、エアクッション車両つまりホバークラフトとしてよく知られている車両クラスが追加されました。 GAZのエンジニアはホバークラフトの概念的困難を分かっていましたが、それでも新しい車のコンセプトのために調和のとれた車体を設計することができました。車両の前部と後部にある2つのプロペラが車両を地面から持ち上げ、2つの大きな推進プロペラがホバークラフトを水平に動かすのに十分な風を発生させました。

世界中のエンジニアがエアクッション車両の開発と構想に挑戦しましたが、結局、このコンセプトの経済的成功と一般的な成功は低いレベルにとどまり、ごく一部の地域で使用されました。

Nederlands

Het was nooit een geheim dat er in de Sovjet-Unie onder strikte geheimhouding van alles werd onderzocht en ontwikkeld dat met name voor het militaire apparaat van strategische belang zou kunnen zijn. In de loop van de tijd kwamen vele van deze ooit geheime prototypes aan het licht, en daarmee werd een blik verschaft op enkele van de, soms bizarre, voertuigen die men op dat moment voor ogen had.

Zonder twijfel hoorde ook de GAZ 16A in dit rijtje. Voluit staat GAZ voor ‘Gorkovski Avtomobilny Zavod’, in het Nederlands vrij vertaald als ‘Automobielfabriek uit Gorki’. Het al in 1932 opgerichte bedrijf produceerde vrachtwagens en personenwagens, maar ook bijzondere modellen waaronder amfibievoertuigen. Met de oplopende spanning tussen Oost en West in het begin van de jaren ’50 kreeg GAZ steeds meer ontwikkelingsopdrachten toebedeeld. Rond 1960 kwam daar een nieuw onderzoeksgebied bij: het ‘zweefvoertuig’, zoals de Russen het noemden. In het Westen werd dit type vervoermiddel ‘Hovercraft’ genoemd. De ingenieurs bij GAZ waren bekend met de beperkingen die zich bij de bouw van een luchtkussenvoertuig konden voordoen, maar desalniettemin probeerden zij hun nieuwe vinding een evenwichtig uiterlijk mee te geven. Twee grote horizontale propellers, één aan de voorzijde en één aan de achterzijde van de aluminium carrosserie zorgden voor voldoende lucht onder het voertuig en twee grote verticale propellers achterop produceerden de wind waarmee het gevaarte werd voorbewogen.

Uiteindelijk werden ontwerpers over de hele wereld uitgedaagd door de mogelijkheden die het luchtkussenvoertuig leek te bieden, maar de resultaat van hun moeite leidde in slechts in een enkel geval tot een praktische toepassing.

Polski

Nie jest tajemnicą, że Sowieci prowadzili badania i rozwijali swą technikę wojskową w największej tajemnicy, aby zdobyć przewagę nad resztą świata. Z biegiem lat wiele prototypów, czasem dość dziwnych i najprawdopodobniej objętych klauzulą „ściśle tajne”, ujrzało światło dzienne, tym samym ujawniając ciekawe informacje z przeszłości.

Niewątpliwie jednym z najbardziej osobliwych prototypów był GAZ-16A („Czajka”). GAZ to skrót od Gorkowskij Awtomobilnyj Zawod (Gorkowska Fabryka Samochodów) – fabryki mieszczącej się w radzieckim Niżnym Nowogrodzie – mieście, które w latach 1932–1990 widniał na mapach jako Gorki. Z taśm produkcyjnych zakładu już w 1932 roku zjechała pierwsza ciężarówka. W fabryce produkowano samochody ciężarowe, osobowe i pojazdy specjalne, np. amfibie. Lata 50. XX wieku wraz z eskalacją antagonizmów na linii Wschód-Zachód zwanych zimną wojną spowodowały rozwój firmy GAZ. Tak więc na początku lat 60. w zakładzie zainteresowano się pojazdami poruszającymi się na poduszce powietrznej – poduszkowcami. Mimo świadomości na temat trudności koncepcyjnych tego typu maszyn inżynierom GAZ-a udało się zaprojektować opływowe nadwozie dla nowego pojazdu koncepcyjnego. Dwa wentylatory (z przodu i z tyłu) zasysając powietrze z otoczenia i wtłaczając je pod spód eksperymentalnego pojazdu, unosiły poduszkowiec nad powierzchnią ziemi, a dwa silniki napędzające śmigła powodowały przemieszczanie się poduszkowca do przodu, tyłu i na boki.

Budowa i opracowanie pojazdów poruszających się na poduszce powietrznej stanowiły wyzwanie dla inżynierów na całym świecie, ale ostatecznie koncepcja tego rodzaju środka transportu nie przyjęła się. Tak więc poduszkowce mają wąskie spektrum zastosowań (patrolowanie bagien i grzęzawisk, ratownictwo, sport, wojskowość).